Zarządzanie zespołem – szkolenie

W sentencjach dotyczących funkcjonowania zespołu można znaleźć twierdzenie, że „zespół jest tak silny – jak jego najsłabsze ogniwo”, co czyni założenie, że któryś z aspektów współpracy zespołu może zawierać element krytycznej dysfunkcji wynikającej z braku kompetencji, błędnych zachowań w zespole lub z aspektu niedopracowanej kultury budującej wzorzec współpracy. Dysfunkcja ta lub inna może rzutować na całokształt funkcjonowania zespołu a w konsekwencji na osiągane rezultaty.

Parafrazując tę myśl można powiedzieć, że:

zespół jest taki, jakie jest w nim zarządzanie

Bywa niestety, że najsłabszym ogniwem zespołu jest szef, ponieważ to na nim spoczywa odpowiedzialność uformowania zespołu do stanu wysokoefektywnej współpracy. I chociaż sam posiadać może wiele osobistych zalet i osobistych kompetencji pozostawił w zespole pewne aspekty współpracy – jako nierozwiązane. W zarządzaniu nie tyle chodzi o elementy działań operacyjnych co o odpowiednie (u)formowanie zespołu – przygotowanie go do samodzielnego pełnienia określonych ról. Rozwój zespołu – na co może nie być czasu w natłoku codziennych zajęć – wymaga nieraz działania przeciwnego – odejścia od codziennej realizacji i spojrzenia na pracę zespołu z boku, z dystansem, z innej perspektywy. Z tego powodu w praktyce szkolenia najlepszych stosuje się wybijanie zespołów z dobrze znanego im kontekstu – stawiając w zupełnie nowej sytuacji.

(Zobacz też szkolenia integracyjne – outdoor)

Tak właśnie szkoli się najlepszych:

Budowanie ducha zespołu pozostaje kwestią kluczową, w formacjach tzw. zespołów do zadań specjalnych ludzie uczą się przebywania ze sobą w bardzo różnych okolicznościach. Ekstremalnie trudne sytuacje – przeżywane wspólnie uczą ich dopasowania się do siebie, zobaczenia i zrozumienia współzależności oraz kształtowania lojalności. Warto stymulować zespół różnymi bodźcami, bo oprócz zgrania – ważna okazuje się zdolność do przekraczania problemów. Widać to na przykładach działania grup specjalnych, komandosów, zespołów ratownictwa górskiego i tym podobnych; kto ma odpowiednio wytrenowane procedury, ma wbudowane zasady, przewiduje konsekwencje i co ważne potrafi poradzić sobie z emocjami – ma szanse przetrwania. Może się wszak okazać, że błaha z pozoru sprawa – uruchamia całą sekwencję niepożądanych / wymykających się spod kontroli zdarzeń.

Uwikłane zespoły – rozpoznaj ważne dysfunkcje w zespole

Już w początkowej fazie rozwoju zespołu, na etapie formowania, po stronie szefa – lidera leży odpowiednie ułożenie zespołu: tj. zwrócenie szczególnej uwagi na wypracowanie odpowiednich standardów pracy dla danego zespołu i jego specyfiki pracy; na położenie podwalin pod kulturę współpracy, budowanie morale i norm postępowania – w krytycznych (czyli o dużym znaczeniu dla zespołu) momentach. Podczas tworzenia procedur ważne jest także uzmysłowienie sobie – czynników newralgicznych – tzw. zachowań kluczowych dla specyfiki pracy danego zespołu – z uwagi na jego charakter, zakres zadań i sformułowany cel dla zespołu (który jakże często mylony jest z celami operacyjnymi).

Ostatecznie w zarządzaniu zespołem chodzi o wypracowanie takiego modelu postępowania, w którym zespół osiąga stan samoprzywództwa zespołowego – tj. posiada wypracowane i utrwalone kompetencje w zarządzaniu; staje się autonomiczną samodzielnie myślącą i działającą jednostką organizacyjną, dobrze identyfikującą problemy wraz z wysoką zdolnością do ich rozwiązywania, kreatywną i faktycznie wysoce efektywną.

Obserwowane przez lata zachowania zespołów na kanwie pracy menedżerskiej oraz na kanwie szkoleń i doradztwa ujawniły problemy, z jakimi boryka się szereg zespołów: sprawy niepoukładane – nie zarządzane w obszarze Karty Zespołu, sprawiają, że zespół nie może pójść dalej w rozwoju, pozostając na etapie wczesnej fazy dojrzałości tzw. „Stormingu” – czyli nieustannego docierania się. Nieunormowanie czynników sukcesu zespołu z powodu braku odpowiedniego zarządzania sprawia, że problemy w zespołach stają się kwestią powracającą przy każdym kolejnym wyznaczonym zadaniu.

Skuteczność współczesnych organizacji opiera się na pracy zespołów; dlatego brak współpracy i umiejętności pracy w grupie zmniejsza szansę na osiągniecie sukcesu zawodowego

Widzimy jak kolejne zadania generują straty związane ze źle wykorzystanym potencjałem zespołu: nieustanne tarcia i rywalizacje o zajmowane pozycje, wyrażanie stanowiska, przypisane nieodpowiednio role, zajmowane miejsce w hierarchii zespołu czy stereotypowe myślenie a nawet tzw. „poprzyklejane łatki” poszczególnym osobom degradują potencjał intelektualny i twórczy zespołu. Zła komunikacja oparta na forsowaniu własnych racji oddala perspektywę lepszego poznania sytuacji.
W takich zespołach – jakże często wymiana poglądów służy raczej walce na argumenty niż poszerzaniu perspektywy – dla lepszego postrzegania i zrozumienia problemu, spotkania bywają nieefektywne a konstruktywne rozwiązania następują w toku ingerencji rozstrzygającego szefa – ponieważ zespół sam w sobie nie jest skuteczny w samodzielnym wypracowaniu konsensusu i podejmowaniu decyzji.

Taki zespół pomimo, iż swoim potencjałem powinien przewyższać kompetencje jednej osoby – szefa pozostaje w ścisłej zależności mentalnej jak i operacyjnej od szefa; podczas gdy sam szef na mocy swojej „władzy” lidera kieruje działaniami w sposób określany w literaturze przedmiotu mianem ręcznego sterowania – lub inaczej mikrozarządzaniem. Taki zespół – ma niewielkie szanse na osiągniecie stanu „Performingu” – stanu dojrzałości u sprawności działania wysokoefektywnego zespołu.

Zespół nie osiągnie stanu wysokiej efektywności – jeśli przywództwo i zakres kontroli nie będą współdzielone

Im bardziej świadomy zespół, im bardziej elitarna jednostka – tym mniej jej przywództwo opiera się na dyrektywności: ręcznego sterowania czy tzw. mikrozarządzania. Na wynik pracuje cały zespół – a pozycja narzucającego myślenie lidera – przecież tego nie dostrzega/uwzględnia. Koncentracja na osobach – odwraca często uwagę od znaczenia problemów. Ego – poszczególnych jego członków w tym lidera z uwagi na zajmowane pozycje – nie może przecież determinować zintegrowanych działań zespołu!

Zarządzanie zespołem – Kierunek działania

Bywa, że rozwój zespołu nastąpi wówczas, gdy zmieni się w nim styl zarządzania i wypracowane zostaną modele postępowania budujące nową kulturę, nową jakość relacji w zespole  w oparciu o nowe standardy zarządzania; mowa więc o uświadomieniu sobie sytuacji i dokonaniu rekonstrukcji w sposobie zarządzania zespołem.

  • Należałoby zatem zastanowić się nad sytuacją obecną: w jakim miejscu jest zespół i z czego to wynika?
  • Jaki jest stan świadomości zespołowej u poszczególnych jego członków.
  • Jakiego rodzaju kompetencje zespołowe posiada – a jakich nie?
  • Co blokuje wyjście z fazy „stormingu” – które kwestia pojawiają się jako stan nawracający (nierozwiązany)?
  • Jakie w zespole występują dysfunkcje – zachowania sprzeczne z istotą zespołu?
  • Co podlegać powinno zarządzaniu – a ściślej mówiąc przekształceniu?
  • Jaką kulturę zarządzania odzwierciedla zespół  a jaką reprezentuje szef pod względem wartości , zasad oraz stylu kierowania ?
  • Gdzie tkwi niewykorzystany potencjał któremu warto zaufać? Co mówią ludzie o swoim zespole? Itp.

W kształceniu wysokoefektywnych zespołów …

proponujemy zazwyczaj nietypowe zadania: właściwą rolę mogą odegrać tutaj dedykowane szkolenia, gdzie na tle innego kontekstu niż ten wynikający z działań codziennych, rutynowych, będących elementem pisanego lub niepisanego standardu  po raz kolejny sprawdzić można będzie aktualną świadomość zespołowego myślenia i sposób działania – który wykazuje czy … i jaki …  jest stan posiadanych, realnych i stosowanych kompetencji zespołu.
Nasz zamysł dotyczący rozwijania zespołów – poprzez odpowiednie zarządzanie najchętniej realizujemy poprzez zadania, jakie zespół otrzymuje podczas szkoleń. Zachowania na tle współpracy ujawniają jaki jest stan świadomości zespołu – i jak wpływa on na efektywność osiągania celów / realizacji zadania.
Jeśli i chcesz rozwinąć zespół oraz własne kompetencje w zarządzaniu zespołem – postaw go w nietypowej dla niego sytuacji i każ wykonać określone (nietypowe) zadanie – wtedy będziesz miał okazję zobaczyć co stanowi element ukształtowanego podejścia do współpracy w zespole – świadomego działania zespołu a co wynikiem złych nawyków wpływających na jego dysfunkcje – wymagające nowego podejścia do zarządzania zespołem.
Może więc okazać się, że najsłabszym ogniwem zespołu jest … szef, który pomimo oddania sprawie i zaangażowania w pracę zespołu, pomimo wysokich kompetencji osobistych popełnił błąd zaniechania (wobec wypracowania zasad) lub utrwala poprzez własne nawyki funkcjonalne i psychologiczne nieodpowiednie wzorce zachowań.

Szkolenie zarządzanie zespołem

W idealnym świecie gdy lider osiągnie cele ze swoim zespołem, członkowie tego zespołu powinni mieć przeświadczenie – że dokonali tego sami!  Tak powiązana funkcja zarządzania z pracą zespołu streszcza się w dokonaniu zmiany … tego, co potrafisz robić – na to czym potrafisz kierować.
Warsztat powiązany z współpracą w zespole, grami menedżerskimi dotyczącymi pracy zespołowej ma na celu uzmysłowienie uczestnikom istoty działania ich zespołu (efektywnego bądź nieefektywnego). Konfrontacja uczestników z zadaniem oraz z problemem stworzenia i przeprowadzenia przez zadanie zespołu – uwrażliwia na ważne elementy zarządzania zespołem i stanowi tło,  będące punktem wyjścia do wypracowania strategii rozwoju własnego zespołu –  do poziomu efektywnej współpracy w zespole. Po fazie uzmysłowienia sobie własnych kompetencji – należy iść dalej realizując warsztaty z zakresu określonych kompetencji lub coachingu dla zespołu.
Wartością dodaną szkoleń – jest nowe doświadczenie pracy zespołowej i zobaczenie na własnych przykładach, co rozmija się na poziomie deklaracji w zestawieniu z realnym funkcjonowaniem.

Zagadnienia merytoryczne dotyczące  szkolenia  z  zarządzania zespołem :

1. Formowanie zespołu – ważne czynniki sukcesu wymagające stworzenia fundamentów w zespole, tzw. Karta Zespołu
2. Ważne pytania, na które zespół powinien znać odpowiedzi związane z zamierzeniami i celami
3. Znaczenie etapów dojrzałości zespołu – dobór odpowiedniej strategii działania dla odpowiednie fazy rozwoju i świadomości zespołu tzw. Cyklu Życia Zespołu (lub Fazy jego dojrzałości)
4. Ukierunkowanie zarządzania na stan osiągnięcia tzw. „przywództwa zespołowego”
5. Tworzenie kultury w zespole; wizja, wartości i normy zespołowe które prowadzą do wymiernego sukcesu
6. Umiejętność zespołowego rozwiązywania problemów – metody analityczne
7. Definiowanie i konstruktywne wyznaczanie ról w zespole
8. Koncepcja umysłu zespołowego – w procesie rozwiązywania problemów
9. Symulacje myślowe a sztuka konstrukcyjnej komunikacji
10. Delegowanie; jako element rozwoju kompetencji w zespole
11. Czynniki efektywnej komunikacji w zespole, niwelowanie poprzez dialog niezdrowej rywalizacji oraz sytuacji konfliktowych
12. Model P.E.R.F.O.R.M. – jako wyznacznik wysokoefektywnych zespołów – czyli 7 kluczowych czynników kształtujących wysokoefektywne zespoły.
13. Potencjał zespołu – co możemy wnieść do zespołu a czego oczekujemy dla wysokoefektywnej współpracy
14. Style przywództwa sytuacyjnego – w kierowaniu zespołem
15. Problem najczęstszych dysfunkcji w zespole – jak im zapobiegać
16. 10 przyczyn niepowodzeń zespołów – jak zarządzać ważnymi obszarami funkcjonowania zespołu by unikać niepowodzeń?

 

Tak więc … gdy lider wykona swoje zadanie, członkowie zespołu powinni mieć przeświadczenie – że dokonali tego sami. Spójrz na swój zespół z perspektywy swojego zarządzania, znajdź inspiracje i wiedzę do rozwijania kolejnych kompetencji w twoim zespole. Działaj!

Zapytaj o  ofertę szkolenia –  program zarządzanie zespołem

Zobacz także … 

1. pełną listę zagadnień pokrewnych związanych z …   budowaniem efektywnych zespołów

2. listę zagadnień szkoleniowych związanych z zarządzaniem …  kompetencjami menedżera w zarządzaniu 

oraz:

 

Efektywna współpraca w zespole
Efektywna współpraca w zespole
przywództwo zespołowe
przywództwo zespołowe
team coaching
team coaching

 

Andrzej Koszyk

Andrzej Koszyk
trener,
konsultant merytoryczny
menedżer projektów
szkoleniowych
Business everywhere