Zespołowe podejmowanie decyzji

Sztuka podejmowania decyzji  … w zespołach

Dlaczego dobrzy – w tym co robią ludzie – podejmują czasem złe decyzje?
Prezentacja wyników badań i ważnych wniosków dla pracy zespołów – (wyniki obserwacji i badań Massachusetts Institute of Technology)
Praktyczne metody rozwiązywania problemów – przykładowe modele w pracy najlepszych.

Szkolenie realizowane w formie warsztatów i zadań zespołowych – ma na celu:

1. Uświadomienie uczestnikom na żywych i praktycznych przykładach własnych – zwyczajowych metod działania i ich ocenę pod kątem mocnych i słabych stron
2. Poznanie zagadnień dotyczących możliwych dysfunkcji w zespole – pułapek myślenia
3. Poznanie metod i modeli i praktyk efektywnych procesów decyzyjnych
4. Trening i prace na poznanych modelach w celu ukształtowania nowego podejścia i wzrostu kompetencji zespołowych

W dzisiejszej pracy i osiąganiu zamierzeń stawiamy na pracę w zespołach. Zespoły stały się kluczowym elementem realizacji różnych strategii firm. Wierzymy, że siła naszych zespołów tkwi w ich różnorodności w szerokich kompetencjach, bogactwie indywidualności oraz różnych doświadczeniach, które możemy zintegrować dla osiągania wspólnych celów. Kluczowe znaczenia ma tutaj dla zespołowej różnorodności owa integracja tkwiącego w zespole potencjału. I tutaj sięgamy sedna … bo czy faktycznie:

• W naszych zebraniach i spotkaniach funkcjonuje świadomy umysł zespołowy ?
• Czy nasze poglądy stanowią wartość dodaną – wzbogacając się nawzajem?
• Czy potrafimy metodycznie i systemowo integrować idee, pomysły odmienne punkty widzenia ?\
• Czy nie gubimy potencjału zespołu zbyt mocno zakochując się we własnych ideach?
• Czy posiadamy kompetencje zespołowego a więc lepszego postrzegania rozwiązywanych problemów?

A może:

• Nasze zebrania przypominają bardziej merytoryczne spory oparte na walce na argumenty?
• Wypowiedzi mają na celu zmaganie się z odmiennymi racjami poprzez siłę argumentacji?
• Budujemy kontrargumentacje dla obrony własnych pomysłów – broniąc ich do końca?
• Gubimy perspektywę nie pozwalając przeniknąć do świadomości zespołu odmiennych racji?

A może wcale nie potrafimy integrować i sumować tego co stanowi faktyczny potencjał naszych intelektualnych możliwości w zespole?

Taką tezę przynajmniej stawiają naukowcy badający pracę wysoko-efektywnych zespołów – do zadań specjalnych: służb ratowniczych, oddziałów wojskowych, wyspecjalizowanych oddziałów straży pożarnej itp.
Badania ludzi nauki z Massachusetts Institute of Technologi – ich obserwacje oraz wnioski dają wiele do myślenia i odpowiadają na szereg różnych pytań dotyczących podejmowania decyzji. Warto zapoznać się z nimi ponieważ stanowią dogłębną analizę tego w jaki sposób ludzie oraz zespoły identyfikują problemy, podejmują decyzje i opracowują rozwiązania?
Co stanowi słabe ogniwo zespołowego podejmowania decyzji? Dlaczego mądrzy ludzie dokonują złych wyborów?
Szkolenie poświęcone zespołowemu podejmowaniu decyzji ma na celu uświadomienie uczestnikom – wszystkich możliwych zagrożeń i pułapek myślenia ale także służy pokazaniu metod które pozwalają na zwiększenie intelektualnego potencjału zespołu i efektywności współpracy.

Jak się okazuje nie jesteśmy w naszych zespołach wolni od błędnych założeń i powielanych schematów postępowania wynikających ze złych – utrwalanych nawyków przenoszonych z prywatnego życia. Bywa, że nasze spotkania są mało twórcze i nieefektywne – kończąc się ingerencją szefa w celu osiągnięcia konsensusu. Wpadamy w pułapki myślenia – o których tak wiele napisał w swoich badaniach Daniel Kahneman, wpadamy w automatyzmy, które osłabiają potencjał naszego zespołu. Jak każda osoba zespół jako jednostka wymaga rozwoju określonych kompetencji integrujących procesy sposób myślenia i postępowania w jeden funkcjonujący organizm.

Szkolenie ze sztuki podejmowania decyzji w zespołach ma na celu zapoznanie i nauczenie uczestników metod postępowania – jak i wypracowania metodycznego sposobu rozwiązywania problemów w zespole, efektywnego podejmowania decyzji – jaki wynika z analizy i korekty własnych zachowań popartego wypracowanymi modelami decyzyjnymi.
Należy tu zwrócić uwagę na fakt – że kluczowym dla zdobywania kompetencji i wiedzy w tym zakresie, osiąganie wiedzy eksperckiej w podejmowaniu decyzji – w świetle badań jest gromadzenie doświadczeń. Szkolenie ma na celu dostarczenie zespołom doświadczeń które będą mogły przełożyć na korektę własnych zachowań pod kątem współpracy.
Kompetencja zespołu w zakresie podejmowania decyzji powinna stać się elementem wyuczonych zachowań wynikających z kultury pracy zespołu – powinna być umiejętnością praktyczną wynikającą z uświadomionych doświadczeń. Szkolenie ma na celu dostarczenie doświadczeń oraz wyjaśnień – dla postępowania zespołu.

Problematyka szkolenia: sztuka zespołowego podejmowania decyzji

Cechy naturalnych uwarunkowań procesu decyzyjnego
Czynniki naturalnych uwarunkowań procesu decyzyjnego – zmienne które trzeba uwzględniać w pewnych okolicznościach: presja czasu, wysoka stawka gry, niedobór informacji – ich niejednoznaczność, źle zdefiniowane problemy, procedury i cele; zmieniające się warunki i tzw. zmienne oraz problemy koordynacji zespołowej. Jakimi sposobami ogarnąć sytuacje w pracy zespołu?

Model podejmowania decyzji na podstawie rozpoznania

Jak identyfikować najlepsze rozwiązanie? Model pojedynczej oceny a oceny porównawczej – a czynnik czasu. Znaczenie słuchania danych – i wydobywania wiedzy w zespole. Sposób myślenia bez analizy rozpoznawczej – wybór rozwiązania. Czym powinien różnić się proces decyzyjny oparty na wiedzy eksperckiej od pracy osób wykonujących pewne zadania i podejmujących wyzwania po raz pierwszy? Przykłady sposobu podejmowania decyzji przez ekipy straży pożarnej USA – studium przypadku. Model podejmowania decyzji RPD (Recognition – Primed Decision) Trzy warianty decyzyjne: (1)proste dopasowanie, (2)diagnoza sytuacji, (3)ocena sposobu postępowania dotyczące sytuacji typowych, definiowania celów – identyfikacji priorytetów, rozpoznania sytuacji, diagnozowania i reagowania na anomalię/odchylenia znalezienie interpretacji odpowiadającej faktom, oceny poszczególnych możliwości, modyfikacji wskazanego sposobu postępowania, i inne. Implikacje praktyczne i najważniejsze wnioski dotyczące modelu (Janisa i Manna).

Rola i znaczenie intuicji, kto może po nią sięgać i kiedy?

Czym jest owy szósty zmysł – pozwalający ludziom wybierać trafne rozwiązania? Na czym polega intuicja zdaniem znawców tematu – naukowe wyjaśnienie. Mechanizmy wykorzystywania intuicji w procesie decyzyjnym. Znaczenie rozpoznania sytuacji i prawidłowości oraz czynników będących anomaliami. Czy decyzje podejmowana w oparciu o intuicje są jakoś uzasadnione? Analiza studiom przypadku ekip pożarniczych – wnioski z obserwacji i badań zachowań doświadczonych dowódców.

Model symulacji myślowych – jako proces kreowania rozwiązań

Sam pomysł by postrzegać umiejętność posługiwania się wyobraźnią w kategoriach kompetencji wielu wydaje się przesadzony, tymczasem wymaga ona określonych zachowań w realizacji procesu myślowego. Wyobraźnie możemy definiować jako zdolność do tworzenia i przewidywania sekwencji zdarzeń – określanych mianem symulacji myślowych. Jak zatem umiejętność świadomego wyobrażania sobie ludzi, przedmiotów, sytuacji i zdarzeń oraz przedstawiania ich w myślach w różnych stanach pośrednich – wykorzystać w pracy zespołu aby ostatecznie zobaczyć rozwiązanie – nieznane na początku tej drogi? Przypadki błędów poznawczych – jakie prowadziły do poważnych konsekwencji z powodu źle poprowadzonej symulacji myślowej. Jak ludzie tworzą symulacje myślowe i jakie są uwarunkowania skutecznego procesu myślowego?
Dwa zastosowania: Zastosowanie symulacji myślowej w celu znalezienia wyjaśnienia oraz zastosowanie symulacji myślowej w celu prognozowania przyszłości. Efektywna praca w zespole nad czynnikami symulacji myślowej: identyfikacja i kierowanie stanami przejściowymi, gromadzenie danych i definiowanie poszczególnych kroków – sekwencji zdarzeń. Jak nie gubić informacji? Modele symulacji myślowej – prognozowanie przyszłości. Dlaczego symulacje myślowe czasami zawodzą? Etap oceny wewnętrznej spójności wyjaśnienia – logicznego związku pomiędzy stanami przejściowymi. Symulacja myślowa a podejmowanie decyzji – implikacje praktyczne.
Sztuka układania poszczególnych elementów w całość – metody łączenia faktów. Przedstawianie i identyfikacja logicznego ciągu zdarzeń – bez przedwczesnego poszukiwania wyjaśnień. Znaczenie hipotez wstępnych. Tworzenie mapy dróg i nie przywiązywania się do jednego rozwiązania. Natura podejmowania decyzji – bez analizy porównawczej.
Problematyka błędów poznawczych – wynikających z marginalizacji nieścisłości i nadmiernego przywiązania się do własnego wyjaśnienia. Koncepcja Charlsa Perrow’a – de minimus. oraz sposoby unikania czynników błędnej oceny sytuacji.

Dlaczego powinniśmy stosować nieliniowe modele rozwiązywania problemów (zamiast tradycyjnych)?

Proces rozwiązywania problemów – jako czynnik konstruktywny. Podejście do rozwiązywania problemów wg. Dunkera i szkoły Gestalt. – jako percepcyjnego myślenia. Założenie to zakłada, że kreatywność oparta na procesie manipulowania symbolami można zastąpić istotnym dla zespołu procesem lepszego postrzegania problemów – lepszej identyfikacji czynników wpływu na daną sytuację i jej przebieg oraz lepszego dopasowania rozwiązania. Znaczenie zamiany postrzegania celu i nowej orientacji w sytuacji. Dlaczego potrzebujemy niejednokrotnie nowej definicji celu i sytuacji? Koncepcja Nieliniowego procesu dochodzenia do rozwiązania problemu. Dlaczego większość problemów w codziennej pracy zespołów jest źle zdefiniowana i jakie z tego płyną implikacje praktyczne? Czy powinniśmy porzucić praktykę modeli etapowych – tzw. liniowych w codziennym działaniu?
Misja Apollo 13 – studium przypadku dotyczące rozwiązywania problemów. Czyli czynniki sukcesu zespołowego rozwiązywania problemów.

Sztuka widzenia prawidłowości i anomalii

Świadomość sytuacyjna oraz rola intuicji eksperckiej. Dysponowanie modelami myślowymi oraz zdolność do właściwego interpretowania sytuacji. Sztuka komunikacji w zespole – w procesie rozwiazywania problemów. Zasady komunikacji nakierowane na świadomość sytuacyjną i widzenie prawidłowości. Umiejętność przyjmowania odmiennej perspektywy – znaczenie poznawcze dla zespołu. Dobra identyfikacja, nazwanie i przedstawienie problemu – jako aspekt widzenia drobnych różnic wynikające z doświadczenia. Prawidłowość w procesie podejmowania decyzji oparta na wyborze pierwszego rozwiązania – czy i kiedy porównujemy różne warianty możliwości w procesach decyzyjnych? Doświadczenie – jako nauka lepszego postrzegania prawidłowości i anomaliów.
Problem wydobywania wiedzy i doświadczeń jaki tkwi w umysłach członków zespołu i organizacji – identyfikacja źródeł doświadczenia stanowiących ukryty aspekt świadomości zespołowej.

Myślenie poprzez analogie i metafory

Sposób myślenia o problemie – może już być problemem. Przedstawienie problemu – myślenie poprzez metafory. Sięganie do dziedzin odniesienia pomocne w uzyskaniu orientacji w sytuacji i dokonywaniu interpretacji. Praktyki metafor stosowanych w wysokoefektywnych zespołach – w systemach lotnictwa wojskowego i cywilnego.
W jaki sposób rozwiązuje się źle zdefiniowane problemy? Praktyki firm doradczych oraz metody nieliniowe. Istota myślenia analogicznego – identyfikacja podobieństw oraz prognozowanie. Orientacja w czynnikach krytycznych i przyczynowych – o cechach istotnych oddziałujących na daną sytuację. Model – zasada M.E.C.E. McKinseya, określanie hierarchii problemów, kreślenie hipotez wstępnych jako mapy dróg.

Problem komunikacji w procesie zespołowego rozwiązywania problemów

Problematyka naszych nawyków komunikacyjnych opartych na rywalizacji zamiast na przeszukiwaniu przestrzeni problemu. Rola i znaczenie pytań diagnostycznych oraz modeli decyzyjnych w konstruowaniu dialogu. Odmienne perspektywy – jak zarządzać potencjałem zespołu w naradach grupowych? Niepełny obraz sytuacji – a czytanie w myślach … w czym leży problem błędów poznawczych oraz błędnych interpretacji zamierzeń innych. Doskonalenie komunikacji w zespole – nakierowanej na efektywne rozwiązywanie problemów. Komunikowanie zamiarów a wspieranie niezależności członków zespołu w procesie skutecznej improwizacji – pobudzania kreatywności.

Czym jest koncepcja umysłu zespołowego – i jak myślimy o rozwiązaniach?

Zespół podejmujący decyzje charakteryzuje się pewnymi cechami – niewystępującymi u poszczególnych osób. W jaki sposób myślą zespoły? Umysł zespołowy – to metafora myslenia. Koncepcja opracowana przez badaczy przedstawia zespół jako inteligentną jednostkę, potrafiącą samodzielnie myśleć (inaczej niż gdy myślimy o zespole jako sumie myślących jednostek) Obserwacje i wnioski z tej koncepcji pozwalają zobaczyć sposób myślenia zespołu, konstruowania wniosków oraz zbiorowej świadomości zespołu. Waże wydaje się jednak również to, że zazwyczaj wiele doświadczeń, aspektów wiedzy oraz informacji, jaki mają poszczególni członkowie zespołu nie przedostaje się do zbiorowej świadmości zespołu – inaczej mówiąc nie zostaje wypowiedziana na forum zespołu – co stanowi rodzaj intelektualnej oraz poznawczej straty (potencjału) jaki tkwi w zespole. Koncepcja zatem uwrażliwia uczestników szkolenia na sposób prowadzenia rozmów i podejmowania decyzji dla powiększenia spectrum świadomości zespołowej. Zagadnienie dotyczy także: pamięci krótkotrwałej i zapominania ważnych kwestii, pamięci długotrwałej – zapamiętywania i przechowywania wypracowanych wniosków w dalszej perspektywie, ograniczonej percepcji – uważnego gospodarowania uwagą która nie gubi ważnych aspektów rozwiązywanych problemów, filtrów percepcyjnych – potencjalnych nieścisłości i niedopatrzeń wynikających z wymiany myśli i przekonań , uczenia się – poszukiwania sposobu na polepszenie wydajności potencjału zespołu. Analiza zdolności zespołu do podejmowania decyzji – model czynników decydujących o kompetencji zespołu w tym zakresie, identyfikacji zachowań w zespole blokujących poszerzanie perspektywy poznawczej, świadomości zespołowej i lepszego rozumienia problemów/ zagadnień oraz radzenia sobie w warunkach niepewności. W pracy zdalnej zespołów pojawia się natomiast problem posiadania całościowego obrazu sytuacji.
Zagadnienie zdolności metakognitywnych zespołu – koncepcji myślenia zespołu o swoim myśleniu – w kontekście własnego rozwoju, poznania własnych możliwości i ograniczeń i monitorowania własnej skuteczności, kontrolowania przepływu informacji i pomysłów wpływających do świadomości zespołu.

Przedstawiana podczas szkoleń wiedza oraz nabywanie praktycznych umiejętności odbywa się poprzez realizację gier menedżerskich – zadań zespołowych, na kanwie których uczestnicy poznają koncepcję, mają okazje uzyskać informację zwrotną i przedyskutować zaobserwowane zachowania i zaistniałe sytuacje i wypracować nowe podejście do współpracy w zespole.

Szkolenie w zakresie pracy zespołowej to proces złożony z elementów:
• Identyfikacji funkcji i procesów które zespół powinien opanować
• Ocena skuteczności zespołu w realizacji ważnych funkcji i procesów
• Identyfikacja wszelkich słabych punktów zespołu, analiza dysfunkcji
• Szkolenia w formie ćwiczeń które dają okazje do gromadzenia doświadczenia i eliminacji słabych punktów

Ważny komponentem szkolenia jest ułożenie  scenariusza zadań zespołowych,  który zostanie wykorzystany do zobrazowania pracy zespołu.

Zobacz także:

Zapytanie o szkolenie –  kontakt